Ook inwoners van ‘thuisbasis van de Kerstman’ zijn massatoerisme beu. Als je die titel in HLN leest, lijkt er wel wat aan de hand te zijn in Rovaniemi, de bekende hoofdstad van Fins Lapland en de officiele woonplaats van de Kerstman. Het lijkt een sprookjesachtige bestemming, maar achter de feeërieke facade broeit er duidelijk ongenoegen bij de lokale bevolking. Dat vraagt om een onderzoek.

De druk op Rovaniemi valt moeilijk te ontkennen. Het aantal toeristen dat de stad bezoekt, is de afgelopen jaren fors toegenomen. In 2023 werden er naar schatting meer dan 600.000 bezoekers verwelkomd, goed voor 1,2 miljoen overnachtingen en een groei van 30% tov 2022. Daarnaast is Rovaniemi een populaire bestemming voor internationale vluchten. Tijdens het winterseizoen alleen al landen er wekelijks meer dan 50 chartervluchten uit heel Europa, vol met reizigers die de winterse magie en het Kerstdorp willen beleven. De luchthaven van Rovaniemi heeft hierdoor in december piekweken met tienduizenden passagiers.

Maar is dit nu echt een probleem? 

De eerste bron die met het nieuws naar buiten kwam, is AP News, ongeveer zes dagen geleden. Het Amerikaanse persagentschap schetst nog een genuanceerd beeld van het toerisme in Rovaniemi met wat pro en contra-argumenten. Het grooste probleem lijken de stijgende huurprijzen door kortetermijnverhuur en inwoners die hun thuisstad steeds meer als een toeristisch decor zien. De berichten uit AP werden vervolgens gretig overgenomen door internationale media zoals de New York Post, met de titel:

Santa Claus ‘hometown’ suddenly overrun with tourists — and locals are protesting in the streets: ‘It’s not anymore in control’

Het Duitse Welt kopte: 

Overtourism selbst beim Weihnachtsmann am Polarkreis

en dus ook HLN doet zijn duit in het zakje. De invalshoek blijft overal dezelfde: het massatoerisme begint zijn tol te eisen, en de inwoners zijn het beu. De centrale figuur die steeds wordt opgevoerd is de 43-jarige Antti Pakkanen, een fotograaf en lid van een huisvestingsnetwerk, dat in september een betoging organiseerde door de straten van de stad.

Maar hoe zit het met de lokale berichtgeving? Met behulp van ChatGPT Search zocht ik naar regionale kranten in Rovaniemi zelf. Namen zoals Yle Rovaniemi, Rovaniemi.fi, Rovaniemi Online en Ampparit.com - Rovaniemi, kwamen prominent naar voren. Toch is het opvallend dat er in de kranten van Rovaniemi weinig tot niets vermeld staat over dit zogenaamde probleem van overtoerisme. Het lijkt alsof de lokale redacties zich nauwelijks bezig houden met het verhaal dat internationaal groot wordt uitgesmeerd.

In de bredere regionale context van Lapland, bij kranten zoals Lapin Kansa en Yle Lappi duiken wel enkele berichten op over de impact van toerisme. Maar daar klinkt een veel gemengder geluid. Terwijl sommige bewoners inderdaad zorgen uiten over het stijgende aantal bezoekers, benadrukken anderen vooral de economische voordelen. De grote nationale krant Helsingin Sanomat, die gezien wordt als de meest invloedrijke krant van Finland, biedt evenmin veel nieuws over dit onderwerp. Een opmerkelijke vaststelling als je kijkt naar de hoeveelheid internationale media-aandacht.

En zo ontstaat er een vertekend beeld. Hoe één persbericht, zoals dat van AP, en de uitspraken van één man (Antti Pakkanen) kunnen uitgroeien tot een wereldwijd nieuwsitem met verwrongen communicatie. Lokale stemmen raken verloren, nuances verdwijnen, en wat overblijft is een clichéverhaal van boze bewoners versus hordes toeristen. Of dat beeld helemaal klopt, is maar de vraag. Het lijkt eerder alsof sommige kranten op zoek zijn naar een eenvoudig narratief, eerder dan naar de volledige waarheid.

Zonde...